ถึงเวลานิรโทษกรรมประชาชน ถึงเวลาให้บทกวีเคลื่อนไป ปลดปล่อยประชาชน

“ถึงเวลาให้บทกวีได้ทำหน้าที่ ด้วยหัวใจเสรี ปลดปล่อยประชาชน”

12 กุมภาพันธ์ 2567 คณะก่อการล้านนาใหม่ (NEO LANNA) กลุ่มสนับสนุนสังคมประชาธิปไตยที่เป็นธรรมและเท่าเทียม (KNACK) และสำนักข่าว Lanner จัดกิจกรรม “ในนามของความรัก วาระนิรโทษกรรม กวีปลดปล่อยประชาชน” ตั้งแต่เวลา 18.00-21.30 น. ณ SOME SPACE Gallery เชียงใหม่ โดยชวนลงรายชื่อเสนอร่าง พ.ร.บ.นิรโทษกรรมประชาชน เพื่อยุติการดำเนินคดีต่อประชาชนที่แสดงออกทางการเมือง

ภายในงานมีการฉายหนัง “ไกลบ้าน (AWAY)” กำกับโดย ธีรพันธ์ เงาจีนานันต์ สารคดีความยาว 36 นาที ว่าด้วยฉากและชีวิตลี้ภัยของ วัฒน์ วรรลยางกูร นักเขียนผู้ฝากฝังผลงานทางวรรณกรรมที่ยืนเคียงข้างประชาชนมากมาย อาทิ ‘นกพิราบสีขาว’ (พ.ศ. 2518), ด้วยรักแห่งอุดมการณ์ (พ.ศ. 2524) รวมไปถึง มนต์รักทรานซิสเตอร์ (พ.ศ. 2524) ที่ถูกสร้างเป็นภาพยนต์ในปี 2544 โดยเป็นเอก รัตนเรือง ทั้งนี้เองวัฒน์ ถือเป็นคนที่มีความรักในเสรีภาพ ประชาธิปไตย คนเท่ากัน ไม่เอาอำนาจเผด็จการทุกรูปแบบ

วัฒน์ วรรลยางกูร เป็นหนึ่งในหลายคนที่ฝ่าฝืนคำสั่ง คสช. และคดี 112 ในฐานะเรี่ยวแรงสำคัญในการจัดงาน 40 ปี 14 ตุลาคม เมื่อปี 2556 ข้อหาหมิ่นสถาบันกษัตริย์ ที่มีผลจากการแสดงละครเจ้าสาวหมาป่า จากนั้นไม่ถึงปี การรัฐประหาร 2557 โดยคณะรักษาความสงบแห่งชาติ(คสช.) ได้ออกหมายเรียกประชาชนที่คาดว่าจะเป็นภัยสังคมไปปรับทัศนคติให้จำนนกับการยึดอำนาจในครั้งนี้ วัฒน์ วรรลยางกูร ถูกหมายเรียกและตัดสินใจทันทีว่าจะลี้ภัยออกนอกประเทศ

นับจากนั้นนิยามของคำว่าบ้านก็กลายเป็นสิ่งที่อยู่ห่างไกล และต้องใช้ความรักและหวังอย่างมากในการเฝ้ารอให้ครอบครัวได้กลับมาอยู่ร่วมกันอีกครั้ง

เมื่อถึงเวลากวี ถ้อยคำบทกวีถูกเปล่งโดย คุณนานนต์, คุณภัทร คะชะนา, ณัฎฐณิชา, ดอกถั่วเขียว, นิติพงศ์ สำราญคง, ปั้นคำ, มหรรณพ โฉมเฉลา, ศักดิ์รพี รินสาร, ศาสนาหมา, ศิวะ วิธญ, สิรศิลป์ ปังประเสริฐกุล และ Runnaba นอกจากนี้ยังมีเต้ ซิมง ผู้บรรเลงดนตรีประกอบการอ่านบทกวี พร้อมส่งท้ายกิจกรรมในค่ำคืนนี้ด้วยการขับขานบทเพลงชีวิต จาก ฮวก – สุดสะแนน

นิติพงศ์ สำราญคง เริ่มเอ่ยกวีแรกด้วยบทกวีที่มีชื่อว่า Answer ก่อนที่ท่วงทำนองของบทกวีจะค่อย ๆ ดังขึ้น

เราทุกคนล้วนปรารถนาดีต่อประเทศ 

ทว่ามีสาเหตุทำพ่อมิอาจเฉย 

เขาใช้กฎหมายกันแกล้งเหมือนอย่างเคย 

แต่กับบางเรื่องพ่อไม่กล้าเอ่ยเล่าเจ้าฟัง 

สักวันหนึ่งเมื่อลูกเติบใหญ่ 

เจ้าย่อมรู้ตระหนักได้เพราะวาดหวัง 

วันนี้สบตาเจ้าไม่ละอายละล้าละลัง 

ที่พ่อทำทั้งหมดเพื่อสิ่งนี้

นอกจาก Answer เขายังได้เอื้อนเอ่ยอีกบทกวีที่มีชื่อว่า ‘ความรัก’ 

ต่อให้ความรักที่คุณเขียนแสนไพเราะ 

กลุ่มคำเกาะลงตัวเป็นประโยคยิ่งใหญ่ 

แต่ความรักสำหรับตัวอักษรกลับผิดแผงไป 

เมื่อคุณนำออกมาอ่านใช้ในชีวิตจริง 

Runnaba ผู้รักการถาม ถึงแม้เขาจะรู้คำตอบอยู่แล้ว เขาก็ยังคงถามต่อ โดยคาดหวังว่าคำตอบอาจจะเป็นอย่างอื่นบ้าง แต่สิ่งที่โดนกลับเป็นการห้ามไม่ให้ถาม จึงเป็นที่มาที่ไปของ บทกวี ท้องฟ้าไม่มีชื่อ

ไม่ได้มีท้องฟ้าใดที่มีชื่อ 

มีแต่คนนั้นแลที่ขวนขวาย 

ที่ตั้งตนอ้างเป็นท้องฟ้าที่กว้างไกล 

คงลืมไปนี่ท้องฟ้าของทุกคน

เป็นคนอยู่บนดินนั้นมีชื่อ

พึงคิดดูตั้งตนถามไม่เสียหลาย

จึงได้เดินได้วิ่งและถามไป

ว่าฟ้าใดที่มีชื่อบอกมาที

ณัฎฐณิชา นักศึกษาอายุย่างเข้ายี่สิบเอ็ด เป็นคนอีสานที่มาอยู่เหนือแบบจับพลัดจับผลูเพราะสอบติด กับบทกวีที่มีชื่อว่า เพื่อใคร

ท่านจำกัดอิสระทางความคิด 

ท่านห้ามเราถามถึงสิทธิ์และปัญหา 

ท่านบังคับให้ยึดถือสิ่งเดิมมา 

ท่านกล่าวหาผู้เห็นแย้งเป็นกาลี

ท่านปิดปากผู้เห็นต่างด้วยกฎหมาย

ท่านทำลายความเชื่อมั่นในศักดิ์ศรี

ท่านปลิดทิ้งความฝันหลายชีวี

ท่านภักดีต่อใครใช่ประชา

ศาสนาหมา ผู้ไม่เอ่ยที่มา ที่ไปของตัวเอง ไม่เอ่ยแม้กระทั่งชื่อบทกวีที่ถูกอ่านด้วยน้ำเสียงที่ดังขึ้นเรื่อย ๆ 

ฉันไม่ต้องการความภักดี 

ฉันไม่ต้องการความจงรักภักดี 

เพราะความภักดีนี้กดขี่ฉันให้ต่ำลง 

ฉันไม่ต้องการความจงรักภักดี 

หากความภักดีนี้ให้ค่าฉันเป็นเพียงแค่แรงงาน

ฉันไม่ต้องการความจงรักภักดี 

ฉันไม่ยอมรับที่คุณตัดสินฉัน

เรากลับไม่ช่วยเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน

มหรรณพ โฉมเฉลา เป็นนักเขียน เขียนนิยาย เป็นคนกรุงเทพ มาอยู่เชียงใหม่ได้เกือบ 20 ปี บทกวี หากว่า

หากมีเพลง ๆ หนึ่งที่เธอร้อง 

ฉันจะเตรียมเครื่องดนตรีไปบรรเลง 

หากมีคำ ๆ หนึ่งทอดยาวไม่รู้จบ 

ฉันจะร่ายบทกวีรับรักเธอ

คุณนานนต์ ปัจจุบันเป็นนักศึกษา เป็นเพื่อน เป็นพี่ เป็นน้องของหลาย ๆ คนที่โดนคดีที่ทั้งมีและไม่มีอิสระภาพ ที่ทั้งมีและไม่มีชีวิตอยู่ เขากล่าวว่าสำหรับเขาแล้วสิ่งที่จะพูดมันเป็นเพียงความโกรธในเศษกระดาษ เป็นความโกรธที่ยังเขียนไม่เสร็จ และไม่มีวันเขียนเสร็จจนกว่าเสรีภาพจะมาหาทุกคน จึงเป็นที่มาที่ไปของบทกวีชื่อว่า พ่อมึง 

พ่อมึง ไม่ได้โดนสั่งฆ่า

พ่อมึง คงไม่เคยนั่งนับวันรอ 

พ่อมึง ไม่เคยต้องร้องขอความเป็นธรรม

พ่อมึง พ่อมึง

สิ้นฝุ่น สูญศักดิ์ หรือ ม้าครึ่งเม็ด ได้นำบทกวี New normal จากเมฆครึ่งฟ้า มาอ่านในงานด้วย ซึ่งเขาชื่นชอบตั้งแต่ได้ยินครั้งแรกเมื่อตอนไปม็อบปี 63 

New normal
เงินเป็นฟ่อนขูดรีดมาถ้าจะเอ่ย
เงินของฉันเหงื่อของฉันทั้งนั้นเลย
ที่เธอใช้เสวยสุขดื่มกิน

New normal
ก่อนจะตั้งข้อกล่าวหาว่าฉันหมิ่นฯ
ในฐานะผู้เช่า กับเจ้าของที่ดิน
ใช่ฉันอาจหมดสิ้นความภักดี

ดอกถั่วเขียว ผู้แต่งบทกวี ให้หัวมันเทศนำทาง พร้อมกับขับขานทำนองบทกวีด้วยการค่าวฮ่ำกำเมือง

บ่นฟ้า บ่นดาว จากชาวมนุษย์

เสียงเพรียกความทุกข์ทั่วแดน

ถึงคราวเปลี่ยนแปลงในแดนแห่งนี้

เพื่อชุบชีวีอีกครั้ง

ยามเมื่อไม้งามจะบานวันหน้า

ช่วยกันเพาะกล้าลงดิน แหลกเอย

สิรศิลป์ ปังประเสริฐกุล ผู้เปี่ยมไปด้วยความฝันที่จะเป็นผู้ชนะในโลกทุนนิยม กับบทกวี สะพานไอน์สไตน์

คนรักของเธออาจจะยังระลึกถึงเธอ 

เธอก็อาจจะยังระลึกถึงคนรัก 

จนถึงวันหนึ่งที่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง

กลายเป็นคนที่ระลึกถึงฝ่ายหนึ่ง 

เธอลืมไปแล้วว่าเดือนไหนคือเดือนแห่งความรัก

ซากุระเมจิ ได้นำบทกวีถึงมหาตุลาการ จาก อานนท์ นำภา มาอ่านในงานด้วย

ตุลาการคือหนึ่งอธิปไตย 

อันเป็นของคนไทยไพร่ชาวบ้าน 

มิใช่ของใครผู้หนึ่งซึ่งดักดาน 

แต่เป็นตุลาการประชาชน

ฉะนั้นพึงสำนึกมโนทัศน์

ใช่ด้านดัดมืดดับด้วยสับสน

เปื้อนราคินกินสินบาทคาดสินบน

แล้วแบ่งคน แบ่งชั้น บัญชาชี้

ปั้นคำ ในครอบครัวชาวนาโคราช เรียนเอกประวัติศาสตร์คณะอักษรศาสตร์มหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นบัณฑิตอาสาสมัคร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ รุ่น 32 ปัจจุบันพำนักอยู่เชียงใหม่ ทำงานแปลอิสระ/เขียนหนังสือ กับบทกวี ลมหายใจเฮือกสุดท้ายของพระโค

รีดภาษีตามฆ่าคุ้มครอง 

ฝูงเปรตแซ่ซ้องเริงร่าย 

เสรีชนระหกระเหินล้มตาย

ผีร้ายหลบหลังบัลลังก์ทอง

คุณภัทร คะชะนา แรงงานนอกระบบไม่ค่อยมั่นคงทั่วไป สมาชิกสหภาพแรงงานบาริสต้า หลายปีก่อนเคยถูกดำเนินคดีทางการเมือง ชื่อบทกวี ความฝันในบทสุดท้าย

อดทนอีกนิด เดี๋ยวเงินออกเมื่อไหร่

จะเอาไปซื้อรองเท้าราคาแพงคู่ใหม่

พอเหลือเศษเงินทอน

คงจะเอาไปซื้อข้าวแบ่งให้พวกจรจัดกิน

ศักดิ์รพี รินสาร ผู้แต่งบทกวี ขออภัย ขอโทษ บทกวีรักในเดือนแห่งความรัก

ถึงคนที่เคยรักและคนที่ยังรักอยู่

ฉันขอโทษต่อทุกสิ่งที่เคยทำให้เธอเจ็บปวดและรำคาญใจ 

การดื้อรั้นดื้อดึง ไม่เชื่อฟังต่อความรักของเธอ 

ขอโทษทีฉันไม่สามารถทำตามที่เธอต้องการได้ทุกอย่าง

ศิวะ วิธญ เขาเผลอตัวไปทำโน้นทำนี่อยู่หลายครั้ง กระทั่งใคร ๆ ก็จดจำเขาในบริบทต่าง ๆ อย่างที่ตัวเขาก็จำตัวเองไม่ได้ แต่ไม่ใช่สำหรับ ความกวีกเฬวรากของเขา ที่เขาพร้อมจะถ่มถุยถ้อยแสลง สำรอกบทกวี ในห้วงเหวของความรู้สึกนึกคิด กับบทกวีที่ไม่มีชื่อ

ศาลรัฐธรรมอันบอดใบ้ 

ได้เข็นฆ่าประชาธิปไตยอย่างเลือดเย็น 

ข้าแต่ศาลที่ไม่อาจจะเคารพ 

ศาลบัดซบอุบาทว์วินิจฉัยอย่างที่เห็น

ความทุกข์ยากของประชาชนกระสาดกระเซ็น 

เพราะมึงไม่ได้เป็นผู้รับใช้อำนาจประชาชน

จนถึงวันนี้ (14 กุมภาพันธ์) ปัจจุบันมีการตั้งโต๊ะลงชื่อ ร่าง พ.ร.บ.นิรโทษกรรมประชาชน ทั้งหมด 118 จุด ใน 36 จังหวัด โดยในภาคเหนือมีการตั้งโต๊ะลงชื่อทั้งหมด 24 จุด ใน 10 จังหวัด ได้แก่ เชียงราย เชียงใหม่ ตาก นครสวรรค์ น่าน พิษณุโลก แม่ฮ่องสอน ลำปาง ลำพูน และอุตรดิตถ์ สามารถดูตำแหน่งลงชื่อ ร่าง พ.ร.บ.นิรโทษกรรมประชาชน ได้ที่ https://amnestypeople.com/locations/

​หรือร่วมลงชื่อเสนอ ร่าง พ.ร.บ. นิรโทษกรรม ฉบับประชาชน ได้ที่ https://amnestypeople.com