ในค่ำคืนที่ละอองไอของหมอกหนาว
แทรกซอนเข้าชายคาเรือน
และซุกซอนเข้าชายผ้าห่ม
ทำให้ระบมร้าวในกล้ามเนื้อและแกนกระดูก
ผมตื่นมากลางดึก
แล้วนึกอยากดื่มเหล้าที่รสเสรี
เสรีในที่นี้คือรสที่แปร่งปร่าลิ้นออกไป
ตามวัถตุดิบและภูมิปัญญาของบ้านนั้น
ชุมชนนั้นและสูตรลับของเขาคนนั้น
ที่มันหลากหลายรสสุนทรีย์อันมีมาแต่เดิม
คนทำไร่ข้าวโพดบนเชิงดอยไหล่เขา
เขามีเหล้าข้าวโพดแก้หนาว
ในค่ำคืนที่ฟ้าเป็นสีเทาหม่นมัว
คนทำสวนลำไย
เขามีเหล้าที่หมักจากผลลำไยหวานละมัย
ยั่วน้ำลายจากกกลิ้น
เพื่อนนาข้าว
เขามีน้ำขาวที่ขม-อมหวานขื่นพอประมาณ
และชุ่มคอ
คนทำตาลเขามี”ไอ้โอ๊ก”
ที่เป็นชื่อวิสามัญรู้กันในหมู่คนชอบน้ำตาลเมา
ถ้าได้เชื้อแบบยีสป่าละรสเข้าท่ากว่าไหนๆ
คนชอบยาดองสมุนไพร ตัดด้วยดอกกัญชา
บางค่ำคืนถึงกับต้องนอนห่มฟ้าและผิงดาว
ยามเช้าอาบแสงแรกของวันใหม่
ด้วยหัวใจที่เปล่าเปลือยเลยทีเดียว
เหล่านี้คือภูมิปัญญาของคนบนแผ่นดินนี้
ที่มีความรู้ทางด้านชีวเคมีและศาสตร์แห่งสมุนไพร
กักบ่มและกลั่นกรองสุนทรียรส
บางคราวเป็นน้ำกษัยปรุงยารักษากายให้ทุเลาจากโรคา
โลกของทุนนิยมสมัยใหม่
ที่มันรวมหัวกับนโยบายแห่งรัฐแบบแยบยล
ด้วยการกีดกันองค์ความรู้ของบรรพชน
ให้ด้อยค่าโดยตีตราว่าไม่ได้มาตรฐาน-ผิดกฏหมาย
และสุดท้ายเขียนกรอบไว้ให้ผู้คนเข้าไม่ถึง
เครี่องดื่มเหล่านี้
ควรเป็นแค่อาหารในครัวเรือนหรือเปล่า
สักจอกสักถ้วยก่อนกินข้าว
เรียกน้ำย่อยให้เจริญในธัญญาพลารส
เลือดลมฉีดพล่านถึงปลายประสาทเบาสบาย
โถๆๆๆๆ พ่อคุณเอย
ไฉนเลยดัดจริตวจนภาษา เจรจาเลี้ยวลดคดไป
คุยนักคุยหนา สารพัดจะคุยจะพูดจาโยกโย้
สุดท้าย….
เครื่องดื่มในครัวในเรือนชานแต่ทำกินกันเองไม่ได้
คนมีอำนาจมันบังคับทางอ้อมให้ต้องซื้อจากนายทุน
ภูมิปัญญาจากบรรพบุรุษเรา
ในการรังสรรค์จากธัญญาหาร-พลาหาร
แต่เราทำกินกันเองไม่ได้
มันควรจะเป็นเมรัยธารา
ที่มนุษยชาติควรมีสิทธิ์ได้ลิ้มลอง
มิใช่สิทธิ์ที่ทุนใหญ่จับมือกับกฏหมาย
และครองไว้แต่ผู้เดียว
ซึ่งเขาเองก็มิใช่ต้นคิดแต่เขาได้สิทธิ์ครอบครอง
อย่ามาอ้างว่าเพื่อสุขภาพอนามัย
คนจะกินหรือไม่กินไม่เห็นมีใครอยู่ค้ำฟ้าได้สักคน
“ลมหนาวและเหล้าเสรี”
บทกวีโดย Areerut Panthong
ภาพโดย จิรศักดิ์ คลุมดวง
Lanner เปิดพื้นที่ให้ทุกคนสามารถเป็นส่วนหนึ่งในการขยายพื้นที่การสื่อสารสังคมอย่างมีส่วนร่วม เพื่อร่วมกันส่งเสียงของพวกเราให้ดังขึ้น! เปิดรับต้นฉบับงานสื่อสารทุกรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็น บทความ ความคิดเห็น บทความวิชาการ สารคดีเชิงข่าว ความเรียง บทบันทึก เรื่องสั้น บทกวี Video Photo-essay และงานสื่อสารอื่นๆ ที่บอกเล่าเรื่องราวและประเด็นทางสังคมในพื้นที่ภาคเหนือและประเด็นที่เกี่ยวข้อง
สามารถส่งต้นฉบับ ประวัติขนาดสั้นของเจ้าของผลงาน มาที่ lanner.editor@gmail.com ระบุ “ส่งต้นฉบับ Lanner”
มาร่วมกันสร้างพื้นที่สื่อสาร สังคมประชาธิปไตย ชีวิตใหม่ที่ดีกว่าไปด้วยกัน
ทีมข่าวที่ประกอบไปด้วยผู้คนหลากหลาย บ้างก็มาจากทะเล บ้างก็มาจากภูเขา แต่สุดท้ายก็ลงเอยที่ภาคเหนืออยู่ที่ Lanner นี่แหละ...