ขอ ศ. นานที่สุดของประเทศ? ‘สมชาย’ ทวง อธิการบดี มช. อย่าลืมวิจัยหลายชิ้นคว้ารางวัลเป็นหน้าตามหา’ลัย

09/26/2023

เมื่อวันที่ 25 กันยายนที่ผ่านมา รศ.สมชาย ปรีชาศิลปกุล อาจารย์คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้เขียนจดหมายเปิดผนึกถึง อธิการบดีมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เรื่อง การขอตำแหน่งศาสตราจารย์ที่นานเกิน 8 ปี ผ่านทางเพจ ศูนย์วิจัยฯ มหาวิทยาลัยหน้าบางแห่งหนึ่ง โดยมีเนื้อหาดังนี้

ภาพ: ศูนย์วิจัยฯ มหาวิทยาลัยหน้าบางแห่งหนึ่ง

“เดือนตุลาคม 2566 จะครบเวลา 8 ปี ที่ผมได้ยื่นขอตำแหน่ง ศ. ไปตั้งแต่เมื่อตุลาคม 2558 ตอนแรกก็คิดว่าอาจจะไม่ได้รวดเร็วสักเท่าไหร่ แต่ก็ไม่ได้คิดว่าจะเนิ่นนานขนาดนี้ ไม่น่าเชื่อนะครับ มาจนจะครบ 8 ปี แต่กระบวนการนี้ก็ยังไม่จบไม่สิ้นเสียที

ปัญหาสำคัญมีหลายปัญหา แต่เรื่องหนึ่งก็คือ การที่ มช. กลับมาขอเอกสารหลายชิ้นภายหลังจากที่ผ่านไปห้าหกปี ทั้งที่ในตอนยื่นเอกสาร ทางหน่วยงานของมหาวิทยาลัยที่รับผิดชอบก็ได้ตรวจสอบและไม่มีข้อโต้แย้งใด ๆ กระทั่งผ่านความเห็นของผู้ทรงคุณวุฒิและสภามหาวิทยาลัยก็ได้อนุมัติตำแหน่ง ศ. ไปหลายปีแล้ว

ที่ผ่านมา ผมก็ได้พยายามอย่างเต็มที่ทั้งในด้านของการค้นหาหลักฐานเท่าที่มีอยู่ รวมถึงการแสดงให้เห็นถึงการเผยแพร่อย่างกว้างขวาง ทั้งไปเจรจากับเจ้าหน้าที่และผู้บริหารหลายคน แต่ก็เหมือนเยี่ยวรดหัวเป็ด กล่าวคือไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลง หลายคนที่ไปเจรจาก็กลายเป็น ศ. ปฏิบัติ ไปอย่างรวดเร็ว (แต่บังเอิญผมไม่ได้สนใจจะขอ ศ. ปฏิบัติ เพราะไม่รู้ว่ามันคืออะไร สะท้อนความรู้ทางวิชาการมากมายขนาดไหน)

วันนี้ ได้รับข่าวมาว่าทางมหาวิทยาลัยขอให้ทางคณะแก้ไขเอกสารอะไรบางอย่าง (ที่ผมไม่สนใจจะรับรู้แล้ว และยืนยันว่าจะไม่ดำเนินการอะไรอีกแล้ว แต่ทางคณะได้เป็นธุระดำเนินการให้แทน) ก็ได้แต่สะท้อนใจว่าความผิดพลาดครั้งหนึ่งในชีวิตก็คือ เมื่อเกือบยี่สิบปีก่อน มีคนชักชวนให้กลับไปอยู่มหาวิทยาลัยในกรุงเทพฯ แต่ด้วยความเบาปัญญาส่วนตัวนั่นแหละ จึงเลือกตัดสินใจจะอยู่ในสถานที่แห่งนี้ ด้วยความเชื่อว่าคุณธรรมและความโปร่งใสของมหาวิทยาลัยแต่ละแห่งคงไม่ต่างกันมากเท่าไหร่

ถ้าย้อนเวลากลับไปได้จริง ๆ อันหนึ่งที่ผมจะแก้ไขก็คือ การย้ายไปอยู่ที่อื่น ๆ ที่เขาให้ความสำคัญและส่งเสริมความก้าวหน้าของบุคลากรมากกว่าแค่คำพูด

ไหน ๆ ก็พูดแล้ว ผมสามารถทวงบุญคุณที่สร้างชื่อเสียงให้มหาวิทยาลัยได้หลายอย่าง งานวิจัย 3 ชิ้นใน 5 ปีหลัง ได้รับรางวัลจากสภาวิจัยแห่งชาติ ที่ทำให้ผู้บริหารได้ไปยืนถ่ายรูปยิ้มแย้มกับผลงานของบุคลากรก็เป็นอันหนึ่งในอีกหลาย ๆ เรื่องที่ผมได้กระทำ

ต้องขอโทษหากที่เขียนมาอาจจะหยาบคายไปบ้าง แต่ผมก็คิดว่าสิ่งนี้ไม่ได้หยาบคายมากไปกว่าที่มหาวิทยาลัยปฏิบัติต่อผม เอาง่าย ๆ ว่าถ้าผู้บริหาร บรรดาผู้ช่วย รอง หรือแม้กระทั่งอธิการบดี ขอตำแหน่งแล้วใช้เวลานานขนาดนี้ พวกท่านก็จะยิ้มแย้มสบาย ๆ กันอยู่ใช่หรือไม่

ผมไม่รู้หรอกว่าอธิการบดีจะได้อ่านจดหมายนี้หรือไม่ รบกวน IO ของมหาวิทยาลัยที่ชอบมาส่องเพจนี้ช่วยแจ้งหรือส่งต่อไปให้หน่อยก็จะเป็นพระคุณอย่างยิ่ง”

รศ.สมชาย ปรีชาศิลปกุล บรรจุเข้าเป็นอาจารย์คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ตั้งแต่ปีพ.ศ.2541 และมีผลงานทางวิชาการทั้งในรูปแบบงานวิจัยและหนังสือในช่วงปีพ.ศ.2543 – 2561 มากมาย แบ่งเป็นงานวิจัย 11 หัวข้อ และหนังสืออีก 9 เล่ม

งานวิจัยวิชาการ

สมชาย ปรีชาศิลปกุล. 2546 โครงการทบทวนองค์ความรู้ระบบความ ชดเชยความเสียหายที่เกิดขึ้นจากมลพิษด้านสิ่งแวดล้อม.
สมชาย ปรีชาศิลปกุล. 2547 บทสำรวจ พ.ร.บ. ส่งเสริมและรักษา คุณภาพสิ่งแวดล้อม พ.ศ. 2535: สภาพปัญหาและแนวทางแก้ไข. กรุงเทพฯ: อุษาการพิมพ์.
สมชาย ปรีชาศิลปกุล. 2551 เพศวิถีในคำพิพากษา. กรุงเทพฯ: สถาบันวิจัยระพีพัฒนศักดิ์ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ CIDA และโครงการ UNIFEM CEDAW SEAP ประเทศไทย
สมชาย ปรีชาศิลปกุล. 2551 การติดตามและประเมินผลโครงการจัดตั้งคณะอนุกรรมการประสานงาน ป.ป.ช. ประจ าจังหวัด (ภาคเหนือ) โครงการน าร่องจังหวัดล าพูนและสุโขทัย. 2551.
สมชาย ปรีชาศิลปกุล. 2556 บุคคลเพศหลากหลายในระบบกฎหมาย. กรุงเทพฯ: มูลนิธิเพื่อสิทธิและความเป็นธรรมทางเพศ
Somchai Preechasinlapakun. 2013 (2556) Dynamics and Institutionalization of Coups in the Thai Constitution. Japan: Institute of Developing Economies.
สมชาย ปรีชาศิลปกุล และคณะ. 2557 การศึกษาพัฒนาการการรับรอง และคุ้มครองสิทธิชุมชนตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550
สมชาย ปรีชาศิลปกุล และคณะ. 2557 เสรีภาพในการชุมนุมโดยสงบ และปราศจากอาวุธตามบทบัญญัติของกฎหมาย.
สมชาย ปรีชาศิลปกุล. 2558 ข้อถกเถียงว่าด้วยสถาบันพระมหากษัตริย์ ในองค์กรจัดทำรัฐธรรมนูญของไทย ตั้งแต่ พ.ศ. 2475 – 2550
นิฐิณี ทองแท้ และสมชาย ปรีชาศิลปกุล. 2559 กรรมาธิการพิจารณาร่างรัฐธรรมนูญชื่อ “ป๋วย” ใน ประจักษ์ ก้องกีรติ และปกป้อง จันวิทย์ บรรณาธิการ ป๋วยกับสังคมไทยในวิกฤตเปลี่ยนผ่าน. กรุงเทพฯ: มูลนิธิ โครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์
สมชาย ปรีชาศิลปกุล (2561). โครงการการเมืองเชิงตุลาการและศาลรัฐธรรมนูญไทย: รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์. สํานักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม.

หนังสือ / ตำรา / เอกสารคำสอน

สมชาย ปรีชาศิลปกุล. 2543 สิทธิการดื้อแพ่งต่อกฎหมาย. กรุงเทพฯ: สถาบันพัฒนาการเมือง
สมชาย ปรีชาศิลปกุล. 2546 ความยอกย้อนในประวัติศาสตร์ของบิดาแห่งกฎหมายไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์วิญญูชน
สมชาย ปรีชาศิลปกุล. 2546 นิติปรัชญาทางเลือก. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์วิญญูชน
สมชาย ปรีชาศิลปกุล. 2548 นิติศาสตร์นอกคอก. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์วิญญูชน
สมชาย ปรีชาศิลปกุล. 2548 นิติศาสตร์ชายขอบ. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์วิญญูชน
สมชาย ปรีชาศิลปกุล. 2549 นิติศาสตร์ไทยเชิงวิพากษ์. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์วิญญูชน
สมชาย ปรีชาศิลปกุล. 2550 อภิรัฐธรรมนูญไทย ปาฐกถาปรีดี พนมยงค์ ประจำปี 2550 วัน อาทิตย์ที่ 24 มิถุนายน 2550 ณ สถาบันปรีดี พนมยงค์
สมชาย ปรีชาศิลปกุล. 2552 ระบบกฎหมายไทยและสภาวะแม่เลี้ยงเดี่ยว ใน โสภิดา วีรกุล เทวัญ บรรณาธิการ. เป็นพ่อแม่หลังชีวิตคู่แยกทาง: มุมมองด้านกฎหมาย, มิติหญิงชายและวาท กรรม. เชียงใหม่: วนิดาการพิมพ์
สมชาย ปรีชาศิลปกุล. 2558 การวิจัยกฎหมายทางเลือก: แนวคิดและพรมแดนความรู้. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์วิญญูชน

ในส่วนของหลักเกณฑ์ที่จะถูกใช้ในการยื่นขอตำแหน่งทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่นั้น ถูกเขียนไว้ในส่วนที่ 3 ของข้อบังคับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการพิจาณาแต่งตั้งบุคคลให้ดำรงตำแหน่งผู้ช่วยศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ และศาสตราจารย์ และถอดถอนผู้ดำรงตำแหน่งผู้ช่วยศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ และศาสตราจารย์ พ.ศ. 2565 ประกอบด้วย

ข้อ 27 ผู้ขอกำหนดตำแหน่งศาสตราจารย์ต้องดำรงตำแหน่งรองศาสตราจารย์และปฏิบัติหน้าที่มาแล้วไม่น้อยกว่าสองปี

ข้อ 28 ผู้ขอกำหนดตำแหน่งศาสตราจารย์ต้องมีชั่วโมงสอนประจำวิชาใดวิชาหนึ่งที่กำหนดไว้ในหลักสูตรของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ข้อ 29 งานวิจัย อย่างน้อย 2 เรื่อง ต้องได้รับการเผยแพร่ในวารสารวิชาการที่อยู่ในฐานข้อมูลระดับนานาชาติหรือระดับชาติ ตามที่ ก.พ.อ. กำหนด หรือ งานวิจัย อย่างน้อย 1 เรื่อง ต้องได้รับการเผยแพร่ในวารสารวิชาการที่อยู่ในฐานข้อมูล ระดับนานาชาติหรือระดับชาติตามที่ ก.พ.อ. กำหนด และผลงานทางวิชาการในลักษณะอื่น รวมกันทั้งหมด อย่างน้อย 2 เรื่อง และ ตำราหรือหนังสือ อย่างน้อย 2 เล่ม โดยที่ผลงานตาม (1) – (2) อย่างน้อย 2 เรื่อง ผู้ขอต้องเป็นผู้ประพันธ์อันดับแรก (First author) หรือผู้ประพันธ์บรรณกิจ (Corresponding author) และตำราหรือหนังสือ อย่างน้อย 1 เล่ม ผู้ขอต้องเป็น ผู้ประพันธ์อันดับแรก (First author)

จะเห็นได้ว่าเอกสารต่างๆ ของ รศ.สมชาย ที่ได้ส่งให้ทางมหาวิทยาลัยนั้นได้รับการอนุมัติไปแล้วตั้งแต่แรกก่อนจะมีการขอเอกสารใหม่ในภายหลัง รวมถึงรายละเอียดหลักเกณฑ์ต่างๆ เกี่ยวกับงานวิจัยและหนังสือของ รศ.สมชาย ก็เป็นไปตามที่มหาวิทยาลัยกำหนดไว้ ดังนั้นหลักเกณฑ์ต่างๆ ในจุดนี้จึงไม่มีปัญหาอย่างไม่ต้องสงสัย

ดังนั้น ปัจจัยเดียวที่หลงเหลืออยู่ที่อาจทำให้การยื่นขอตำแหน่งศาสตราจารย์ของ รศ.สมชาย กินเวลานานถึง 8 ปี จึงเหลือแค่กระบวนการการยื่นขอตำแหน่งทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเท่านั้น ซึ่งข้อมูลในส่วนนี้ก็ถูกเผยแพร่เอาไว้ด้วยเช่นกัน โดยกองบริหารงานบุคคล มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้ทำแผนภาพกระบวนการการยื่นขอตำแหน่งทางวิชาการเอาไว้โดยมีรายละเอียดขั้นตอนดังนี้

อาจารย์ที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์ยื่นข้อเสนอ
ส่วนงานตรวจสอบคุณสมบัติ /คุณสมบัติครบถ้วน คณะยื่นข้อเสนอขอตำแหน่งทางวิชาการ (ใช้เวลาประมาณ 1 เดือน)
มหาวิทยาลัยรับเรื่องในระบบเสนอท่านรอง แต่งตั้งประธานตรวจสอบคุณสมบัติตามข้อบังคับ (ใช้เวลา 3 วันทำการ)
แต่งตั้งประธานคณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ (ใช้เวลา 3 วันทำการ)
ส่งเอกสารสรุป และ กพอ 03 ให้ประธานพิจารณารายชื่อผู้ทรงคุณวุฒิ
ทาบทามผู้ทรงคุณวุฒิ
ผู้ทรงคุณวุฒิพิจารณาผลงาน (ระยะเวลาพิจารณาประมาณ 2 เดือน)
พิจารณาผลประเมิน นัดประชุมในกรณีที่มีปัญหา /ในระดับ รศ./ศ.
มหาวิทยาลัย และคณะกรรมการพิจารณาตำแหน่งทางวิชาการกำหนดวันประชุม คณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ และประชุมเพื่อสรุปผลประเมิน (ประชุมคณะกรรมการพิจารณาตำแหน่ง 6 สัปดาห์ต่อครั้ง)
ถ้าสภาวิชาการเห็นชอบการประเมิน จะส่งเรื่องต่อให้สภามหาวิทยาลัย
แจ้งส่วนงาน/ ออกคำสั่งแต่งตั้ง และส่งผลงาน/คำสั่งไปที่ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา เพื่อขอเงินประจำตำแหน่ง
แจ้งผลการพิจารณาตำแหน่งแก่ผู้เสนอขอตำแหน่ง
ผู้เสนอขอรับทราบผลการเสนอขอ

ภาพ : กองบริหารงานบุคคล มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

แม้นี่จะเป็นกระบวนการที่มีความซับซ้อนและต้องใช้เวลานาน แต่สำรวจดูยังไง ระยะเวลาทั้งหมดที่จะถูกใช้ไปในกระบวนการทั้งหมดก็ไม่น่าจะกินเวลาถึง 8 ปีได้ นี่จึงกลายเป็นปริศนาชวนฉงนว่าเหตุใดมหาวิทยาลัยเชียงใหม่จึงปล่อยให้คำขอตำแหน่งศาสตราจารย์ของบุคคลากรที่มีคุณภาพอย่าง รศ.สมชาย ปรีชาศิลปกุล กินเวลาล่วงเลยมานานขนาดนี้ ไม่สำนึกบุญคุณที่ รศ.สมชาย ได้ทำให้ผู้บริหารได้ไปยืนถ่ายรูปยิ้มแย้มกับผลงานของบุคลากรตามที่เขียนไว้ในจดหมาย และไม่แน่ว่าท้ายที่สุด เหตุการณ์นี้อาจจะเป็นความผิดพลาดของ รศ.สมชาย เองด้วยก็ได้ที่เข้ามาเป็นบุคคลากรในมหาวิทยาลัยเชียงใหม่นี้

lannereditor

ทีมข่าวที่ประกอบไปด้วยผู้คนหลากหลาย บ้างก็มาจากทะเล บ้างก็มาจากภูเขา แต่สุดท้ายก็ลงเอยที่ภาคเหนืออยู่ที่ Lanner นี่แหละ...

ขอ ศ. นานที่สุดของประเทศ? ‘สมชาย’ ทวง อธิการบดี มช. อย่าลืมวิจัยหลายชิ้นคว้ารางวัลเป็นหน้าตามหา’ลัย

lannereditor

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

เปิดเทศกาล ‘เชียงดาวมา MELT 2024 มาเฮียนมาฮู้ มาดูมาม่วน’ จุดประกายผลักดันทุกพื้นสู่พื้นที่การเรียนรู้

‘ยังฮ่วมใจ๊ นวัตกรรมวัยยัง’ นวัตกรรมแก้ปัญหาความไม่ปลอดภัยบนท้องถนน และลดนักสูบหน้าใหม่

ครม.สัญจรเชียงใหม่ รับปากอะไรคนเหนือบ้าง