คำสำคัญ: ผีปู่แสะย่าแสะ

ผี ไม่ได้มีแค่สยองขวัญ เมื่อ’ผีล้านนา’คือการปกปักรักษา

เรื่อง: ปรัชญา ไชยแก้ว ความเชื่อเกี่ยวกับ ‘ผี’ นั้นมีความแตกต่างหลากหลายกันอย่างมาก บ้างก็ถูกเล่าเรื่องเล่าเป็นตำนานในแต่ละพื้นที่ รวมไปถึงผ่านสื่อต่างๆ หลายสิ่งเหล่านี้ก็มักจะสร้างให้ ‘ผี’ กลายเป็นสิ่งที่น่ากลัว สยองขวัญ อาฆาตมาดร้าย หลอกหลอนผู้คน สร้างความหวาดกลัวแก่ผู้คน เป็นการผลิตซ้ำความน่ากลัวที่ส่งต่อกันมาเป็นทอดๆ  แต่ในหลายพื้นที่ของประเทศไทยนั้นมีความเชื่อที่ให้การเคารพบูชานั้นถือ ผี มาตั้งแต่อดีตกาลก่อนการเข้ามาของศาสนาพุทธที่แผ่ขยายไปเกือบทั้งประเทศ...

คน ผี ความงมงาย และอำนาจการจัดระเบียบสังคม

เรื่องและภาพ: ณัฐชลี สิงสาวแห ผีและการนับถือผีในภูมิภาคล้านนาปรากฏมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน มีการประกอบพิธีกรรมต่างๆ ที่จะสื่อสารระหว่างคนกับผี เพื่อหาข้อตกลงให้เกิดความร่มเย็นเป็นสุขตามความเชื่อที่ยึดถือกันมา เช่น การไหว้ผีบรรพบุรุษ การเซ่นบวงสรวงผีในหมู่บ้าน ซึ่งเป็นเครื่องมือในการสร้างความสัมพันธ์ของคนในสังคมให้กลมเกลียวกันเป็นหมู่คณะจากความเชื่อที่มีร่วมกัน  รวมไปถึงการสร้างขวัญกำลังใจ การเยียวยา การใช้ความลี้ลับศักดิ์สิทธิ์เป็นพลังการต่อสู้ อีกทั้ง “ผี” ยังมีบทบาทในการกำหนดระบบระเบียบของสังคมในการให้ทำหรือห้ามทำอย่างใดอย่างหนึ่ง ผีอารักษ์ ผีบรรพบุรุษ...